Windpark Krammer
Windpark Krammer
Windpark Krammer is sinds voorjaar 2019 operationeel en met 34 windturbines (tiphoogte 180 m, vermogen 3 MW) het grootste burgerinitiatief van Nederland. De initiatiefnemers, Zeeuwind en Deltawind, zijn met gezamenlijk ruim 5000 leden ook de grootste energiecoöperaties. Omdat het windpark is gebouwd op en rondom de Krammersluizen, tussen drie grote Natura 2000-gebieden, zijn veel (innovatieve) maatregelen genomen ten bate van de natuur.
Het initiatief voor Windpark Krammer werd niet door alle natuurbeschermers met gejuich ontvangen. De locatie op de kruising van Oosterschelde, Grevelingen en Volkerak is kwetsbaar omdat de drie wateren sterk verschillen: zoet, zout zonder getij en zout met getij. Daardoor zijn er extra veel bewegingen van talloze (water)vogels. Hoewel er uitgebreid vooronderzoek was gedaan hoe negatieve effecten te beperken en hoe natuurwaarden toe te voegen, vonden twee natuurorganisaties dat onvoldoende. Ze gingen in beroep bij de Raad van State. De partijen bleven echter in gesprek en kort voor de zitting werd overeenstemming bereikt over extra maatregelen en werd het beroep ingetrokken.
Natuurversterking
Ter compensatie en voor natuurversterking zijn diverse maatregelen genomen. Zeldzame en kwetsbare planten zijn verplaatst en er is een gebied ingericht voor duinvalleivegetatie. Er zijn oeverzwaluwwanden aangelegd en hersteld. Door 21 cm. grond af te graven is een eiland gecreërd voor de Noordse woelmuis en kustbroeders, die daar niet gestoord kunnen worden door wandelaars en honden. Omdat dit eiland dichtbij de windturbines ligt (risico aanvaringsslachtoffers) en snel begroeit met vegetatie, is een kilometer verderop een drijvend vlot voor broedende visdieven aangelegd. Er wordt jaarlijks geld gestort in een ecologiefonds voor natuurversterkende maatregelen in de omgeving van het windpark.
Voorkomen slachtoffers
De tip van de turbinebladen blijft zestig meter hoog boven de grond. De meeste vogels vliegen op 20 tot 35 meter, dus gaan daar onderdoor. Maar in een zo vogelrijk gebied is er nog steeds een risico op slachtoffers. Roofvogels zoals de zeearend, die niet ver ervandaan nestelt, kijken vooral naar beneden en kunnen de turbines dus te laat zien. Daarom is, als resultaat van de deal met de twee natuurorganisaties, het DTBird®-systeem op een aantal windturbines aangebracht. Camera’s aan de turbines ‘kijken’ 360 graden rond. Arriveert er een zeearend, lepelaar, reiger of andere grote vogel binnen een straal van 600 meter, dan schakelt een cluster turbines zichzelf tijdelijk uit. Zolang de vogel binnen de 600 meter blijft, staan de rotorbladen stil. Daarna duurt het ongeveer zeven minuten voordat ze weer volledig geactiveerd zijn.
Vleermuizen vliegen niet bij harde wind, toch zijn er risico’s. Daarom is, al in de vergunning, het DTBat®-systeem voorgeschreven. Speciale microfoons vangen de ultrasone geluiden op van de echolocatie van vleermuizen. Wordt er binnen een uur drie keer ultrasoon geluid opgevangen dan stopt de turbine, totdat er minstens vijftien minuten geen ultrasoon geluid meer is opgenomen.
Verlichting
Om windturbines zichtbaar te laten zijn voor bijvoorbeeld helikopters en sportvliegtuigen branden overdag witte lampen. Bij het invallen van de schemering nemen rode lampen deze functie over. Dit wordt door veel mensen als zeer storend ervaren, en kan ook negatieve effecten hebben voor de natuur. Windpark Krammer was het eerste Nederlandse windpark dat een pilot uitvoerde met naderingsdetectie voor vliegtuigen. Het systeem moest ervoor zorgen dat de rode obstakelverlichting op de windturbines alleen nog incidenteel brandt, bijvoorbeeld als er een luchtvaartuig binnen een straal van ongeveer 5 km van het windpark vliegt. Deze pilot is succesvol afgerond, inmiddels heeft Windpark Krammer het systeem definitief in kunnen voeren. Dit betekent dat de rode lampen alleen aanspringen als er in de omgeving een luchtvaartuig wordt gedetecteerd. De verwachting is dat nieuwe, maar ook steeds meer bestaande windparken dit systeem de komende jaren invoeren.
Drijvend zonnepark
De coöperaties Zeeuwind en Deltawind hebben inmiddels een plan uitgewerkt voor de ontwikkeling van een drijvend zonnepark op de bekkens van het sluizencomplex. Ze zullen hiervoor gebruik maken van de bestaande netaansluiting van het windpark. Rekening houdend met zaken als ecologie en dijkveiligheid is hiervoor mogelijk 20 tot 40 hectare beschikbaar.
Website: windparkkrammer.nl