Zo zien wij met Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers klimaatbestendige veengebieden voor ons

8 juli 2022

Zo zien wij met Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers (CNK) de klimaatbestendige veengebieden voor ons

Veengebieden zijn de klimaatbuffers van de toekomst. Ze kunnen een rol spelen in de aanpak van de klimaatopgaven van deze tijd, zoals tegengaan van verdroging. Dat lukt alleen als we de veengronden natter maken en beter gebruiken. In ons veenlandschap is een transitie naar een meer duurzaam en klimaatbestendig landgebruik en waterbeheer noodzakelijk. Daarom heeft de Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers (CNK) de Visie klimaatbestendige veengebieden opgesteld.

Wij maken onderdeel uit van de coalitie. De visie is opgesteld in samenwerking met ecologisch onderzoeksbureau Altenburg & Wymenga en Bureau Peter de Ruyter landschapsarchitectuur. Hiermee willen samenwerkende natuurorganisaties een bijdrage leveren aan de klimaatopgave voor veengebieden.

Perspectief en wederzijds voordeel

Nederlandse veengebieden zijn bijzonder vanwege hun hoge diversiteit in landschap, bodem en water. Elk gebied is anders en heeft een unieke samenstelling vanuit de cultuurhistorie, bodem, waterstromen en waterkwaliteiten. Veen is afgegraven om als brandstof te verstoken, natte veengebieden zijn gedraineerd en meren zijn drooggelegd.

Wat overblijft heeft niet alleen een ecologische waarde, maar heeft ook een werking als natuurlijke klimaatbuffer. Veen werkt namelijk als een spons en kan veel water opvangen en bewaren. Veel veengebieden verdrogen waardoor het veen wordt afgebroken, de bodem daalt en het veen CO2 uitstoot.

Verdroging, verzakking en verzilting hebben grote gevolgen voor de huidige gebruiksfuncties binnen het laagveenlandschap. Verslechtering van de waterkwaliteit en verdroging van natuurgebieden leiden tot achteruitgang van de biodiversiteit. De effecten van klimaatverandering komen hier bovenop.

Natuurlijke oplossingen

De visie die opgesteld schetst een perspectief op hoe bodem en water sturend kunnen zijn voor ruimtelijke keuzen met wederzijds voordeel voor landbouw en natuur. De visie schetst een drietal mogelijke ontwikkelrichtingen en de stappen om daar te komen. De Coalitie Natuurlijke Klimaatbuffers pleit voor meer natuurlijke oplossingen. De sleutelfactor binnen het toekomstbestendige laagveenlandschap is het meer en beter vasthouden van water.

Zorgvuldige afweging

Een toekomstbestendig laagveenlandschap zal ruimtelijk gaan veranderen als bodem en water sturend worden voor ontwikkelingen. Per type laagveenlandschap gaat de transitie er anders uitzien. Functiecombinaties zoals natte teelten en waterberging met meer moerasnatuur gaan meer dynamiek en meer variatie toevoegen. Er ontstaat dan een uitnodigend mozaïeklandschap.