Raad van State vernietigt bestemmingsplan varkensstal Eemsmond
10 augustus 2015
Raad van State vernietigt bestemmingsplan varkensstal Eemsmond
Het nieuwe bestemmingsplan voor de bouw van een varkensstal voor ruim 6.300 varkens in Uithuizen deugt niet, stelt de Raad van State. De gemeente had beter moeten onderzoeken welke gevolgen dit plan kan hebben voor beschermde Natura 2000-gebieden. De Natuur en Milieufederatie Groningen en Stichting De Beer is Los kregen van de Raad van State op alle punten gelijk. De Raad van State heeft het bestemmingsplan op 5 augustus j.l. vernietigd en de gemeente opgedragen binnen een jaar met een nieuw plan te komen.
De gemeente Eemsmond verzuimde bij de vaststelling van het bestemmingsplan Buitengebied in 2010 om op de grond aan de Emmaweg 13A in Uithuizen een bestemming intensieve veehouderij op te nemen. De varkenshouder ging hiertegen in beroep en kreeg gelijk van de Raad van State. In het nieuwe bestemmingsplan van 2013 werd de bouw van de varkensstal alsnog geregeld.
Beroep
De Beer is los en de NMG gingen tegen dit bestemmingsplan in beroep bij de Raad van State. De varkensstal op nog geen 1,5 km van de Waddenzee zal zo’n 5.000 kg ammoniak per jaar uitstoten. Een deel daarvan komt neer in stikstofgevoelige natuurgebieden in Nederland en Duitsland, zoals de grijze duinen op Schiermonnikoog, Ameland en Borkum, de blauwgraslanden in Lieftinghsbroek en gebieden als Drentse Aa en Fochteloërveen. De mogelijk schadelijke gevolgen voor deze beschermde natuur was niet onderzocht door de gemeente.
De gemeente stelde dat de stikstofgevoelige natuurgebieden zo ver weg liggen en dat de hoeveelheid stikstof die op die natuurgebieden terechtkomt zo gering is, dat het niet nodig is onderzoek te doen naar de gevolgen voor de natuur. De Raad van State ging hier niet in mee: er komt al te veel stikstof in die natuurgebieden terecht, dus ook een klein beetje meer kan schadelijk zijn. Dat moet onderzocht worden.
Uitspraak Raad van State
Na het raadsbesluit heeft de gemeente alsnog een onderzoek ingesteld naar effecten op het milieu. De NMG wist aan te tonen dat het rapport niet voldeed: er was vrijwel geen eigen onderzoek gedaan, er werd vooral verwezen naar andere rapporten. Bovendien was niet gekeken naar de mogelijke gevolgen van dit plan in combinatie met andere plannen of projecten, zoals andere nieuwe veehouderijen, maar ook de nieuwe elektriciteitscentrales in de Eemshaven. Ook was niet gekeken naar beschermde Natura 2000-gebieden op meer dan 50 km afstand. De Raad van State is het hiermee eens: ook dit moest worden onderzocht. Zij heeft daarom het bestemmingsplan vernietigd en draagt de gemeente Eemsmond op om binnen 52 weken een nieuw bestemmingsplan vast te stellen.
Achtergrond
Het verzet tegen de komst van de varkensstal is er een van lange adem. Op 22 april 1997 vroegen vier stromannen in opdracht van een varkenshouder uit Zeeland een bouwvergunning en een milieuvergunning aan voor vier grote varkensstallen bij Uithuizen. Dit gebeurde een dag voordat de gemeenteraad besloot het bestemmingsplan zo aan te passen dat vestiging van intensieve veehouderij in de gemeente niet meer mogelijk zou zijn.
Van meet af aan hebben de NMG, De Beer is Los en een groot aantal lokale bewoners zich tegen deze plannen verzet. Inmiddels zijn drie van de vier bouwplannen definitief van tafel. Maar voor een varkensstal voor ruim 6.300 mestvarkens aan de Emmaweg 13A te Uithuizen is een bouwvergunning en milieuvergunning verleend. De NMG en De Beer is Los zijn in beroep gegaan tegen de bestemmingsplanwijziging die hiervoor nodig was.
Vanuit de Natuur en Milieufederatie maken wij ons van oudsher ernstig zorgen over de negatieve effecten van intensieve veehouderij en megastallen. Lelijke gebouwen in het landschap, af en aan rijdende vrachtwagens over smalle plattelandswegen en stankoverlast hebben een negatief effect op leefbaarheid, woongenot en recreatieve mogelijkheden op het platteland. Daarnaast zorgen de grootschalige bedrijven voor een mestoverschot. De ammoniakuitstoot is schadelijk voor de natuur tot in de wijde omtrek.
In de intensieve veehouderij wordt volstrekt onvoldoende rekening gehouden met dierenwelzijn. De intensieve veehouderij is de belangrijkste bron van antibioticavervuiling van het oppervlaktewater. Dit heeft niet alleen schadelijke gevolgen voor de waterkwaliteit en het ecosysteem. Antibioticaresistentie bij bacteriën neemt toe door het grote gebruik ervan.
Tot slot zijn er de effecten van infectieziekten vanuit de sector op de volksgezondheid. Steeds vaker blijken dierziekten, ontstaan vanuit het massale karakter van deze vee-industrie, ook overdraagbaar en schadelijk voor de mensen (bijvoorbeeld de Q-koorts).
Meer informatie
Uitspraak Raad van State varkensstal Eemsmond
Eerdere berichtgevingen
- In beroep tegen varkensstal Eemsmond 20 maart 2014
- Teleurstellende uitspraak varkensstal Eemsmond 8 oktober 2013
- Na jarenlange strijd varkensstal Eemsmond van de baan 27 december 2012
- Megastallen Eemsmond? Rechtbank doet uitspraak 9 mei 2012