De energietransitie is een proces waarbij verschillende belanghebbenden betrokken zijn. Sommige trajecten zijn complex en nieuw waardoor nog niet altijd de juiste kennis en ervaring aanwezig is. Om overheden en energiecoöperaties op weg te helpen, hebben de Natuur en Milieufederaties gezamenlijk diverse hulpmiddelen ontwikkeld. In het overzicht hieronder zijn alle hulpmiddelen te downloaden.
Voor wie: Politici, beleidsmakers en bestuurders
Wat: Deze position paper is een coproductie van De Natuur en Milieufederaties (NMF’s) en Wageningen University & Research (WUR). Met het document richten we ons tot de landelijke politici, beleidsmakers en bestuurders die in staat zijn energieopwekking op land naar een hoger plan te tillen – en zo de Nederlandse klimaatdoelen veilig te stellen.
Voor wie: Bewoners
Wat: De komende jaren hebben we een flinke opgave om onze wijken en woningen aardgasvrij en duurzamer te maken. Als bewonersinitiatief kan je flink wat invloed hebben op de manier waarop dat gebeurt. Zeker door dit samen met de bewoners én de gemeente te doen. Deze routekaart helpt je op weg.
Voor wie: Beleidsmakers, bestuurders en politici
Wat: Het klimaatprobleem vraagt dringend om oplossingen en maatregelen. Extra zonnevelden en windmolens maken daar onderdeel van uit. Tegelijk is er ook een biodiversiteitscrisis. Hoe zorgen we ervoor dat het landschap en de energietransitie hand in hand gaan? Je vindt de antwoorden in onze toolbox.
Voor wie: RES-coördinatoren, ambtenaren, betrokken bestuurders, volksvertegenwoordigers en maatschappelijke organisaties
Wat: Deze handreiking bevat handvatten voor een goede omgang met natuur en landschap bij de uitwerking en uitvoering van RES 1.0. Het is daarmee een aanvulling op bestaande handreikingen die zich meer richten op het niveau van individuele wind- en zonprojecten en op de meer algemene richtlijnen in het Klimaatakkoord en de NOVI.
Voor wie: Gemeenten en RES-regio’s
Wat: De energietransitie is gebaat bij een brede maatschappelijke betrokkenheid. Toch denkt en doet ‘de jongere’ nog niet erg actief mee in de reguliere participatieprocessen van gemeenten en regio’s. Dat moet anders. Hoe betrek je jongeren bij de energietransitie?
Voor wie: Omwonenden, natuurorganisaties en gemeenten
Wat: Het plaatsen van windmolens leidt tot veel discussie in de samenleving. Daarom is het extra belangrijk om alle feiten goed op een rij te hebben.
Voor wie: Gemeenten
Wat: Met De Constructieve Zonneladder kunnen gemeenten en regio’s in vijf stappen zelf helder en realistisch beleid uitwerken voor een goede inpassing van zonne-energie.
Voor wie: Gemeenten en energiecoöperaties
Wat: Deze checklist biedt hulp bij het bepalen van welke natuuraspecten extra of juist minder aandacht behoeven en helpt betrokken partijen in goed overleg afspraken maken over de wijze van vooronderzoek en eventuele realisatie.
Voor wie: Gemeenten, natuurorganisaties, ontwikkelaars
Wat: Wil je weten welke maatregelen te nemen zijn om de effecten op natuur zo klein mogelijk te laten zijn? Deze checklist geeft een duidelijk overzicht met wat er wettelijk al voorgeschreven wordt en wat er bovenwettelijk voor afspraken gemaakt kunnen worden. Dit geldt zowel voor locatiekeuze als voor inrichting van een gebied.
Voor wie: Gemeenten
Wat: Er ontstaan steeds meer initiatieven van bewoners die zelf een actieve rol willen spelen als hun buurt overstapt op duurzame warmte. Ondertussen hebben gemeenten de regierol in de warmtetransitie en moeten in 2021 hun Transitievisie Warmte vaststellen. Hoe verhoudt dat zich tot elkaar? In het rapport ‘Bewonersinitiatief in de warmtetransitie: De Participatiecoalitie deelt 20 lessen uit de praktijk’ worden succesfactoren en knelpunten beschreven.
Voor wie: Gemeenten en energiecoöperaties
Wat: In dit rapport presenteren we de resultaten van een onderzoek naar vier windprojecten. Het geeft een overzicht van de geleerde lessen en aanbevelingen die voortkomen uit de resultaten.
Voor wie: Energiecoöperaties en agrarische grondeigenaren
Wat: Wat doe je als je agrarische grondeigenaar bent en je wordt benaderd door een initiatiefnemer? En wat doe je als vertegenwoordiger van een lokale energiecoöperatie als je op zoek bent naar mogelijke locaties? Dit memorandum geeft enkele suggesties voor een goede samenwerking.
Voor wie: Gemeenten
Wat: In 2021 dienen alle gemeenten een Transitievisie Warmte geschreven te hebben. Met dit document willen we gemeenten inspireren met praktische en concrete voorbeelden.
Voor wie: Gemeenten
Wat: Brochure met praktijkvoorbeelden van mogelijkheden die ingezet of ontwikkeld kunnen worden voor het betrekken van bewoners met een kleine beurs bij zonne- en/of windprojecten.
Voor wie: Gemeenten
Wat: Handreiking voor gemeenten met informatie en tips over hoe inwoners betrokken kunnen worden bij de ontwikkeling van wind- en zonneparken. De brochure gaat in op zowel procesparticipatie als de financiële participatie om te komen tot minimaal 50% lokaal eigendom.
Voor wie: Gemeenten
Wat: In 2021 dienen alle gemeenten een Transitievisie Warmte geschreven te hebben. Deze tool belicht de sterke kanten van eerder geschreven warmtevisies zodat die ingezet kunnen worden bij de zelf te schrijven warmtevisie.
Voor wie: woningeigenaren, gemeenten en energiecoöperaties
Wat: Veel mensen in Nederland staan open voor verduurzaming van hun woning en willen van het aardgas af: afhankelijk van het onderzoek dat je erbij neemt, is tussen de helft en driekwart van de woningeigenaren hiertoe bereid. En dat aantal neemt alleen nog maar toe gezien de hoge energieprijzen. Toch komt het er vaak niet van. Waar ligt dat aan?
.