Blog | Handen ineen voor toekomstbestendige landbouw

19 december 2023

Blog | Handen ineen voor toekomstbestendige landbouw

Door Marieke den Nijs, Programmaleider Biodiversiteit

Ook nu de verkiezingen voorbij zijn, blijft er nog heel veel onduidelijk over de toekomst van landbouw. De plannen bevinden zich nog steeds in een impasse. En ondanks de uiteenlopende meningen over ‘waar het heen moet met de landbouw’, kunnen we het over een ding eens zijn: duidelijkheid is geboden. Een onzeker toekomstperspectief houdt veel boeren in de greep en staat hen in de weg om keuzes te maken. Terwijl de behoefte aan nieuwe oplossingen en verdienmodellen nu juist groter is dan ooit.

Bijdragen aan de oplossing

We staan als maatschappij voor grote opgaven op het gebied van klimaat en natuur. De toekomst van de landbouw speelt hierin een belangrijke rol én kan bijdragen aan de oplossing voor de natuur- en klimaatproblematiek, want een toekomstbestendig bedrijfsmodel is mogelijk. Als Natuur- en Milieufederaties zetten we ons in voor de transitie naar een natuurinclusieve landbouw, waarin een gezonde bodem centraal staat. Dit biedt niet alleen kansen voor de boer, maar ook voor de biodiversiteit.

In het veld

In de media horen we vooral de negatieve verhalen: wat er niet kan en waar we het niet over eens zijn. In combinatie met de politieke stilstand, zou je er bijna moedeloos van worden. Maar als je kijkt in ‘het veld’, ontstaat er een heel ander beeld. Ontzettend veel agrariërs zijn al volop aan het experimenteren met nieuwe teeltmethodes zoals agroforestry, met het telen van gewassen voor bijvoorbeeld biobased materialen of met nieuwe vormen van afzet direct in de omgeving. Initiatieven waar burgers bij betrokken zijn, die graag lokaal gezond voedsel kopen. Burgers die willen bijdragen aan de transitie naar een voedselsysteem dat in balans is met de natuur.

Ondanks de politieke onzekerheid, wordt er dus al volop gewerkt aan een nieuw toekomstperspectief voor de landbouw. Initiatieven zoals Herenboeren, Oogst, de Caring Farmers en burgerboerderijen schieten uit de grond.

Zetje in de rug

De oplossingen zijn er, maar de overheid heeft hier nog wel een belangrijke rol te vervullen. Zij zouden ervoor moeten zorgen dat experimenten en innovaties de wind in de rug krijgen. Tegelijkertijd kunnen we niet wachten op deze ondersteuning, omdat het beleid voorlopig nog niet klaar is. Hier ligt een belangrijke rol voor de twaalf Natuur- en Milieufederaties in de provincies. Als verbinder tussen ‘staat en straat’ signaleren we niet alleen de kansen, maar kunnen we deze ook versnellen en verzilveren door de juiste partijen aan elkaar te koppelen. Want niet alleen boeren willen om, ook burgers willen bijdragen aan een gezond voedselsysteem. Oftewel: we kunnen en willen vooruit. Ook zonder het broodnodige beleid willen we de koplopers en de aanpakkers nu dat zetje in de rug geven.

Het kan wel

Door te laten zien wat er wel kan en initiatieven aan elkaar te verbinden, kunnen we de beweging van onderop steunen en resultaten bereiken. Samenwerken is hierin cruciaal. Niemand kan het alleen, daarom is een project als Boer&Buur met natuur zo hoopgevend. Met dit project werken boeren én burgers samen aan een landbouw die in balans is met natuur.